រាំវង់ – RAM VONG
រាំក្បាច់ - RAM KBACH
សារ៉ាវ៉ាន់ – SARAVAN
ឡាំលាវ – LAM LEARV
ចូកកំពឹស – CHOK KAM PEUS
ប្រឺន – BREUN
តាលុង – TA LUNG
ម៉ាឌីសុន – MADISON
បូឡេរ៉ូ – BOLERO
ឆា ឆា ឆា – CHA CHA CHA
តង់ហ្គោ – TANGO
ទ្វីស – TWIST
ប៉ាសូដូប្ល – PASODOBLE
Thursday, June 11, 2009
Thursday, February 5, 2009
តាំងពីសម័យបុរាណកាលមកខែ្មរនៅតែរក្សាបានវប្បធម៌គោរពព្រលឹងដូនតា
តាំងពីសម័យបុរាណកាលមកខែ្មរនៅតែរក្សាបានវប្បធម៌គោរពព្រលឹងដូនតា
ការរស់នៅរបស់មនុស្សតែងជួបនូវការលំបាកស្មុគស្មាញ និងឧបសគ្គ
ជាច្រើនដែលនាំឲ្យមានការភ័យខ្លាច ព្រមទាំងព្រួយបារម្ភជាច្រើនអន្លើ
ក្នុងការឆ្លងកាត់មុខរបរ ឬផលប្រយោជន៍សំរាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាព។ ជា
ពិសេសបញ្អាជំងឺប្រចាំរាងកាយក៏ជាបញ្អាដែលនាំឲ្យមានកង្វល់ និង
ភ័យព្រួយណាស់ដែរ។ ទន្ទឹមនឹងការភ័យព្រួយនោះ គេតែងតែសែ្វងរក
វិធីដោះស្រាយតាមផ្លូវភ្លឺផង និងទៅតាមផ្លូវងងឹតផង។ ការដោះស្រាយ
ផ្លូវភ្លឺគឺទំនាក់ទំនងជាមួយហេតុការណ៍ជាក់សែ្តងទៅតាមលទ្ធភាព និង
សមត្ថភាពផ្ទាល់តាម បែបវិជ្ជមាន។ ឯការដោះស្រាយផ្លូវងងឹតនេះហើយ
ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយព្រលឹង តាមលក្ខណៈនៃ ការបែបន់ អង្វរករ ឬសូមឲ្យមានអន្តរាគមន៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដោយការអុជធូប សែន
ព្រេន សំពះ បួងសួង។ល។ ចំពោះព្រលឹងដែលជាគោលដៅសំរាប់បែរ
បន់បួងសួង និងធ្វើទំនាក់ទំនងតាមផ្លូវងងឹតនោះ មានពីរយ៉ាងគឺ
១- ព្រលឹងម៉ែឪ ដូនតា ដែលគាត់បានចែកឋានទៅហើយ ឬបុព្វបុរស
គ្រូបាធ្យាយ ដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលជួយថែរក្សាកូនចៅ និងដឹកនាំអនុជន
ជំនាន់ក្រោយៗឲ្យបានសុខសប្បាយសំបូររុងរឿង។ តាមឯកសារវប្បធម៌
ខែ្មរជាច្រើនបានឲ្យដឹងថា ប្រពៃណីគោរពព្រលឹងដូនតានេះ មានជាយូរ
យារណាស់មកហើយ គឺតាំងពីមុនសម័យប្រវត្តិសាស្រ្តមកម៉េ្លះ។
ឧទាហរណ៍ ការអុជធូបបែបន់ព្រលឹងជីដូនជីតា ព្រលឹង មាតាបិតា សូម
ឲ្យមានបានឲ្យបានឆ្លងផុតនូវគ្រោះចង្រៃផងទាំងឡាយ រហូតបែបន់ឲ្យ
បានប្រលងជាប់ ទៀតផង ជាពិសេស ឲ្យអ្នកជំងឺដែលត្រូវជាកូន ឬជា
ចៅបានជាសះស្បើយ ឃ្លានបាយឃ្លានទឹក រព្ញកចំណីឲ្យដកពិស ដក
ពុលចេញពីរូបរាងកាយជាដើម។ ជំនឿនេះនៅតែដិតជាប់ក្នុងអារម្មណ៍
កូនចៅគ្រប់ជំនាន់ ទាំងអស់ ព្រោះជាធម្មតាកាលពីម៉ែឪនៅរស់ តែង
ឧបត្ថម្ភកូនចៅទាំងសំភារៈ និងជួយចូលរួមផ្លូវចិត្ត ជាប់ជំពាក់ការ
អាណិតអាសូរទៅលើកូនប្រុសស្រីដូចជាស្រមោលអន្ទោលតាមប្រាណ
យ៉ាងនោះដែរ។ ម្ល៉ោះហើយ កូនចៅតែងយល់ថា បើទោះជាយាយតា
ឬម៉ែឪស្លាប់ទៅហើយក្តី ក៏ព្រលឹងរបស់គាត់នៅតែដក់ជាប់ក្នុងការជួយ
កូនចៅដដែរ។ យ៉ាងនេះហើយទើបជំនឿនៃការបែរបន់ព្រលឹងដូនតា
នៅតែរក្សានិរន្តរភាព មកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ។
២- ការគោរពព្រលឹងអ្នកដ៏មានបុណ្យ ដែលហៅថា បារមី ដូចជាបារមី
វត្ថុ, បារមីប្រាសាទ, បារមីវាំង, បារមីព្រះវិហារ, បារមីដើមពោធិ៏ធំ, បារមី
ព្រះអង្គដងកើ, បារមីព្រះអង្គ4មុខវត្តព្រៃជា (ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ),
បារមីព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចម, បារមីព្រះអង្គវិហារសួគ៌, ព្រះអង្គក្រពុំ
ឈូក ខេត្តក្រចេះ, ព្រះអង្គវត្តស្វាយជ្រំ (ខេត្តស្វាយរៀង), ទសបារមី
វត្តកន្ថោរ (ខេត្តកំពត), ទសបារមីព្រះអង្គភ្នំសន្ទុក (ខេត្តកំពង់ធំ)។
គឺព្រលឹងនេះបានសណ្ឋិតនៅនឹងរូបបដិមា ទោះជាបដិមាដែលជាវត្ថុ
សក្ការៈ ទីឋានបុរាណ ផែ្នកព្រហ្មញ្ញសាសនាក្តី ផែ្នកពុទ្ធសាសនាក្តី។
ចំពោះព្រលឹងដែលច្រើនសណ្ឋិតនៅជាងគេ គឺរូបបដិមា ព្រះសិអារ្យ
មេត្រី (ទ្រង់គឿ្រង មកុដរាជ្យ)។ ព្រលឹងដែលជាបារមីទាំងនោះ បាន
សណ្ឋិតនៅក្នុងបដិមា ជាព្រះពុទ្ធអង្គ ប$ជាទេវរូបដែលគេសាងសង់
រួចហើយ។ ចំពោះបដិមាព្រះពុទ្ធអង្គ ឬទេវរូប ទាំងនោះនៅពេលសាង
សង់រួចហើយពុំទាន់ត្រូវគេយកទៅតំកល់នៅលើអាសនៈ ឬក្នុងវត្ត
អារាម ប្រាង្គប្រាសាទ ដើម្បីធ្វើសក្ការបូជាភ្លាមៗនោះទេ ព្រោះថាមិន
ទាន់មានលក្ខណៈពេលលេញ ជាវត្ថុស័ក្តសិទ្ធិនៅឡើយ។ តាមបណ្ឌិត
មីសែល ត្រាណេ អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ
ឲ្យដឹងថា ដើម្បីឲ្យរូបបដិមាក្លាយទៅជាព្រះពុទ្ធពិតៗ គេត្រូវធ្វើពិធីបើក
ព្រះនេត្រព្រះ ដោយហៅវិញ្ញាណ ប$ព្រលឹងព្រះមកសណ្ឋិត និងប្រថាប់
នៅក្នុងបដិមានោះដោយមានសូត្រមន្តអាគមផង។ ប្រពៃណីនេះត្រូវបានគេកត់ត្រានៅក្នុងសិលាចារឹកខែ្មរសម័យអង្គរ នេះជា សក្ខីកម្មមួយបង្អាញ
នូវនិរន្តរភាពនៃវប្បធម៌ អារ្យធម៌ជាតិខែ្មរយើង។ ឯការបែបន់ និងបួងសួង
បារមី គេ តែងប្រារព្ធឡើងដោយលោកអ្នកធំ ប$អ្នកមុខអ្នកការ អ្នកមាន
ឥទ្ធិពលនៅក្នុងសង្គម បានរៀបចំបាយសី និង របស់ភ័ស្តុភារជាច្រើនព្រម
ទាំងមានការប្រគំភេ្លងពិពាទ្យឲ្យទៀតផង ដើម្បីថ្វាយដល់បារមី ឲ្យមានភាព
គគ្រឹកគគ្រេងមហោឡារិក។
ការបែរបន់ស្រន់ សែនព្រេនទាំងអស់នេះ ដល់ព្រលឹងឬបារមីក៏ជាប្រធាន
បទមួយ ជួយពង្រឹងផ្លូវចិត្តឲ្យមាន សង្ឃឹមកក់ក្តៅបាត់ភ័យព្រួយ និងកាន់តែមានការតស៊ូប្រឹងប្រែងខ្លាំងថែមទៀត ប្រកបដោយចិត្តរឹងប៊ឹងខ្ជាប់ខ្ជួន នោះ
ហើយជាមាគ៌ាដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិឆ្ទោះទៅរកជោគជ័យក្នុងដំណើរជីវិតពិតប្រាកដ។
ដោយ លី ហាក់សេង
ដកស្រង់ពីកាសែតកោះសន្តិភាព
ឆ្នាំទី៤២ លេខ៦៥៦៦ ថៃ្ងអាទិត្យ ទី០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៩
ការរស់នៅរបស់មនុស្សតែងជួបនូវការលំបាកស្មុគស្មាញ និងឧបសគ្គ
ជាច្រើនដែលនាំឲ្យមានការភ័យខ្លាច ព្រមទាំងព្រួយបារម្ភជាច្រើនអន្លើ
ក្នុងការឆ្លងកាត់មុខរបរ ឬផលប្រយោជន៍សំរាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាព។ ជា
ពិសេសបញ្អាជំងឺប្រចាំរាងកាយក៏ជាបញ្អាដែលនាំឲ្យមានកង្វល់ និង
ភ័យព្រួយណាស់ដែរ។ ទន្ទឹមនឹងការភ័យព្រួយនោះ គេតែងតែសែ្វងរក
វិធីដោះស្រាយតាមផ្លូវភ្លឺផង និងទៅតាមផ្លូវងងឹតផង។ ការដោះស្រាយ
ផ្លូវភ្លឺគឺទំនាក់ទំនងជាមួយហេតុការណ៍ជាក់សែ្តងទៅតាមលទ្ធភាព និង
សមត្ថភាពផ្ទាល់តាម បែបវិជ្ជមាន។ ឯការដោះស្រាយផ្លូវងងឹតនេះហើយ
ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយព្រលឹង តាមលក្ខណៈនៃ ការបែបន់ អង្វរករ ឬសូមឲ្យមានអន្តរាគមន៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដោយការអុជធូប សែន
ព្រេន សំពះ បួងសួង។ល។ ចំពោះព្រលឹងដែលជាគោលដៅសំរាប់បែរ
បន់បួងសួង និងធ្វើទំនាក់ទំនងតាមផ្លូវងងឹតនោះ មានពីរយ៉ាងគឺ
១- ព្រលឹងម៉ែឪ ដូនតា ដែលគាត់បានចែកឋានទៅហើយ ឬបុព្វបុរស
គ្រូបាធ្យាយ ដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលជួយថែរក្សាកូនចៅ និងដឹកនាំអនុជន
ជំនាន់ក្រោយៗឲ្យបានសុខសប្បាយសំបូររុងរឿង។ តាមឯកសារវប្បធម៌
ខែ្មរជាច្រើនបានឲ្យដឹងថា ប្រពៃណីគោរពព្រលឹងដូនតានេះ មានជាយូរ
យារណាស់មកហើយ គឺតាំងពីមុនសម័យប្រវត្តិសាស្រ្តមកម៉េ្លះ។
ឧទាហរណ៍ ការអុជធូបបែបន់ព្រលឹងជីដូនជីតា ព្រលឹង មាតាបិតា សូម
ឲ្យមានបានឲ្យបានឆ្លងផុតនូវគ្រោះចង្រៃផងទាំងឡាយ រហូតបែបន់ឲ្យ
បានប្រលងជាប់ ទៀតផង ជាពិសេស ឲ្យអ្នកជំងឺដែលត្រូវជាកូន ឬជា
ចៅបានជាសះស្បើយ ឃ្លានបាយឃ្លានទឹក រព្ញកចំណីឲ្យដកពិស ដក
ពុលចេញពីរូបរាងកាយជាដើម។ ជំនឿនេះនៅតែដិតជាប់ក្នុងអារម្មណ៍
កូនចៅគ្រប់ជំនាន់ ទាំងអស់ ព្រោះជាធម្មតាកាលពីម៉ែឪនៅរស់ តែង
ឧបត្ថម្ភកូនចៅទាំងសំភារៈ និងជួយចូលរួមផ្លូវចិត្ត ជាប់ជំពាក់ការ
អាណិតអាសូរទៅលើកូនប្រុសស្រីដូចជាស្រមោលអន្ទោលតាមប្រាណ
យ៉ាងនោះដែរ។ ម្ល៉ោះហើយ កូនចៅតែងយល់ថា បើទោះជាយាយតា
ឬម៉ែឪស្លាប់ទៅហើយក្តី ក៏ព្រលឹងរបស់គាត់នៅតែដក់ជាប់ក្នុងការជួយ
កូនចៅដដែរ។ យ៉ាងនេះហើយទើបជំនឿនៃការបែរបន់ព្រលឹងដូនតា
នៅតែរក្សានិរន្តរភាព មកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ននេះ។
២- ការគោរពព្រលឹងអ្នកដ៏មានបុណ្យ ដែលហៅថា បារមី ដូចជាបារមី
វត្ថុ, បារមីប្រាសាទ, បារមីវាំង, បារមីព្រះវិហារ, បារមីដើមពោធិ៏ធំ, បារមី
ព្រះអង្គដងកើ, បារមីព្រះអង្គ4មុខវត្តព្រៃជា (ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ),
បារមីព្រះអង្គចេកព្រះអង្គចម, បារមីព្រះអង្គវិហារសួគ៌, ព្រះអង្គក្រពុំ
ឈូក ខេត្តក្រចេះ, ព្រះអង្គវត្តស្វាយជ្រំ (ខេត្តស្វាយរៀង), ទសបារមី
វត្តកន្ថោរ (ខេត្តកំពត), ទសបារមីព្រះអង្គភ្នំសន្ទុក (ខេត្តកំពង់ធំ)។
គឺព្រលឹងនេះបានសណ្ឋិតនៅនឹងរូបបដិមា ទោះជាបដិមាដែលជាវត្ថុ
សក្ការៈ ទីឋានបុរាណ ផែ្នកព្រហ្មញ្ញសាសនាក្តី ផែ្នកពុទ្ធសាសនាក្តី។
ចំពោះព្រលឹងដែលច្រើនសណ្ឋិតនៅជាងគេ គឺរូបបដិមា ព្រះសិអារ្យ
មេត្រី (ទ្រង់គឿ្រង មកុដរាជ្យ)។ ព្រលឹងដែលជាបារមីទាំងនោះ បាន
សណ្ឋិតនៅក្នុងបដិមា ជាព្រះពុទ្ធអង្គ ប$ជាទេវរូបដែលគេសាងសង់
រួចហើយ។ ចំពោះបដិមាព្រះពុទ្ធអង្គ ឬទេវរូប ទាំងនោះនៅពេលសាង
សង់រួចហើយពុំទាន់ត្រូវគេយកទៅតំកល់នៅលើអាសនៈ ឬក្នុងវត្ត
អារាម ប្រាង្គប្រាសាទ ដើម្បីធ្វើសក្ការបូជាភ្លាមៗនោះទេ ព្រោះថាមិន
ទាន់មានលក្ខណៈពេលលេញ ជាវត្ថុស័ក្តសិទ្ធិនៅឡើយ។ តាមបណ្ឌិត
មីសែល ត្រាណេ អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ
ឲ្យដឹងថា ដើម្បីឲ្យរូបបដិមាក្លាយទៅជាព្រះពុទ្ធពិតៗ គេត្រូវធ្វើពិធីបើក
ព្រះនេត្រព្រះ ដោយហៅវិញ្ញាណ ប$ព្រលឹងព្រះមកសណ្ឋិត និងប្រថាប់
នៅក្នុងបដិមានោះដោយមានសូត្រមន្តអាគមផង។ ប្រពៃណីនេះត្រូវបានគេកត់ត្រានៅក្នុងសិលាចារឹកខែ្មរសម័យអង្គរ នេះជា សក្ខីកម្មមួយបង្អាញ
នូវនិរន្តរភាពនៃវប្បធម៌ អារ្យធម៌ជាតិខែ្មរយើង។ ឯការបែបន់ និងបួងសួង
បារមី គេ តែងប្រារព្ធឡើងដោយលោកអ្នកធំ ប$អ្នកមុខអ្នកការ អ្នកមាន
ឥទ្ធិពលនៅក្នុងសង្គម បានរៀបចំបាយសី និង របស់ភ័ស្តុភារជាច្រើនព្រម
ទាំងមានការប្រគំភេ្លងពិពាទ្យឲ្យទៀតផង ដើម្បីថ្វាយដល់បារមី ឲ្យមានភាព
គគ្រឹកគគ្រេងមហោឡារិក។
ការបែរបន់ស្រន់ សែនព្រេនទាំងអស់នេះ ដល់ព្រលឹងឬបារមីក៏ជាប្រធាន
បទមួយ ជួយពង្រឹងផ្លូវចិត្តឲ្យមាន សង្ឃឹមកក់ក្តៅបាត់ភ័យព្រួយ និងកាន់តែមានការតស៊ូប្រឹងប្រែងខ្លាំងថែមទៀត ប្រកបដោយចិត្តរឹងប៊ឹងខ្ជាប់ខ្ជួន នោះ
ហើយជាមាគ៌ាដ៏ស័ក្តិសិទ្ធិឆ្ទោះទៅរកជោគជ័យក្នុងដំណើរជីវិតពិតប្រាកដ។
ដោយ លី ហាក់សេង
ដកស្រង់ពីកាសែតកោះសន្តិភាព
ឆ្នាំទី៤២ លេខ៦៥៦៦ ថៃ្ងអាទិត្យ ទី០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៩
Monday, December 22, 2008
Friday, December 19, 2008
ពិធីបុណ្យអកអំបុករបស់ប្រជាជនខ្មែរនៅកូរ៉េ
ទោះបីឃ្លាតឆ្ងាយពីស្រុកខ្មែរក៏ដោយ ក៏បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេស
កូរ៉េខាងត្បូងនៅតែថែរក្សាប្រពៃណីវប្បធម៌ជាតិខ្មែរជានិច្ច។ ក្រៅពីធ្វើ
ការងារ ឬការរៀនសូត្រ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងតែងតែមកជួបជុំគ្នា
រៀបចំពិធីបុណ្យផ្សេងៗ។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៨
ព្រះភិក្ខុ ជយរក្ខិតោ រិន សារ៉ូ ប្រធានប្រតិបត្តិពុទ្ធិកសមាគមខ្មែរនៅប្រទេស
កូរ៉េ បានដឹកនាំបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររៀបចំពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិ
អកអំបុក នៅមុខមជ្ឈមណ្ឌលសេវ៉ាកម្មសម្រាប់ជនបរទេស (ក្បែរស្ថានីយ៍
រថភើ្លងអាន់សាន) នាទីក្រុងអាន់សាន ជិតរដ្ឋធានីសេអ៊ូល។ សូមជំរាបថា
ដើម្បីរៀបចំពិធីបុណ្យអកអំបុកនេះបានបងប្អូនពលករខ្មែរយើងបានរួបរួម
គ្នាចេញថវិកាទិញអំបុកចំនួន ២០ គីឡូក្រាមពីប្រទេសកម្ពុជា ។
គេហទំព័រពុទ្ធិកសមាគមខ្មែរនៅប្រទេសកូរ៉េ
http://khmerbuddhistkorea.blogspot.com/
កូរ៉េខាងត្បូងនៅតែថែរក្សាប្រពៃណីវប្បធម៌ជាតិខ្មែរជានិច្ច។ ក្រៅពីធ្វើ
ការងារ ឬការរៀនសូត្រ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងតែងតែមកជួបជុំគ្នា
រៀបចំពិធីបុណ្យផ្សេងៗ។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៨
ព្រះភិក្ខុ ជយរក្ខិតោ រិន សារ៉ូ ប្រធានប្រតិបត្តិពុទ្ធិកសមាគមខ្មែរនៅប្រទេស
កូរ៉េ បានដឹកនាំបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររៀបចំពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិ
អកអំបុក នៅមុខមជ្ឈមណ្ឌលសេវ៉ាកម្មសម្រាប់ជនបរទេស (ក្បែរស្ថានីយ៍
រថភើ្លងអាន់សាន) នាទីក្រុងអាន់សាន ជិតរដ្ឋធានីសេអ៊ូល។ សូមជំរាបថា
ដើម្បីរៀបចំពិធីបុណ្យអកអំបុកនេះបានបងប្អូនពលករខ្មែរយើងបានរួបរួម
គ្នាចេញថវិកាទិញអំបុកចំនួន ២០ គីឡូក្រាមពីប្រទេសកម្ពុជា ។
គេហទំព័រពុទ្ធិកសមាគមខ្មែរនៅប្រទេសកូរ៉េ
http://khmerbuddhistkorea.blogspot.com/
Friday, December 5, 2008
Monday, December 1, 2008
វបុ្បធម៌រលត់ ជាតិរលាយ???
សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ដែលបានប្តូរទៅទីតាំងថ្មីស្ថិតនៅក្នុងសង្កាត់ភ្នំពេញថ្មី ខណ្ឌឫស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ ដែលរងគ្រោះដោយសារជំនន់ទឹកភ្លៀង កាលពីខែតុលាកន្លងមក បានធ្វើឲ្យសិស្ស និស្សិត លោក គ្រូ អ្នកគ្រូ សាស្រ្តាចារ្យ មិនបានទៅរៀន និងបង្រៀន។ សាកលវិទ្យាល័យ នេះ គឺជាសាកលវិទ្យាល័យតែមួយគត់ដែលបង្រៀនសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិ ខ្មែរ។ ចុះបើសាកលវិទ្យាល័យនេះបិទទ្វារ តើសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិខ្មែរទៅជា យ៉ាងណា? សុភាសិតខ្មែរមួយបានពោលថា "វបុ្បធម៌រលត់ ជាតិរលាយ វបុ្បធម៌ពណ្ណរាយ ជាតិថ្កើនថ្កាន"។
Saturday, November 29, 2008
ការចូលម្លប់របស់កូនស្រីក្នុងសង្គមខែ្មរសម័យបុរាណ
ការចូលម្លប់របស់កូនស្រីក្នុងសង្គមខែ្មរសម័យបុរាណ ដែលបច្ចុប្បន្នមិនមាន
ខែ្មរបុរាណនិយមឲ្យកូនស្រីចូលម្លប់នៅពេលដែលកូនស្រីពេញក្រមុំ គឺនៅពេលនាងមានរដូវគ្រាដំបូង ពិធីចូលម្លប់របស់កូនស្រី ក្នុងសង្គមខែ្មរ គេមិនបានដឹងថា កើតមានតាំងពីសម័យណា ឬឆ្នាំណាមកទេ តែគេ បានដឹងតាមរយៈរឿងទុំទាវ ដែលកើតឡើងនៅសម័យលងែ្វក ក្នុងរវាង សតវត្សរ៍ទី១៦ ហើយបានបន្ត មកដល់សម័យព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ក្នុងរវាងឆ្នាំ ១៩៣០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៤០ ទើបប្រជាពលរដ្ឋខែ្មរយើង បានបោះបង់ចោល រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
ចំពោះវត្ថុបំណងនៃការធ្វើពិធីចូលម្លប់របស់កូនស្រីនោះមានបួនយ៉ាងគឺ :
១-ប្រកាសភាពពេញក្រមុំរបស់កូនស្រី
២-បន្ទុំសម្បុរ និងអប់រំរូបរាងកាយឲ្យកូនស្រី
៣-បំពេញលក្ខណៈចរិយាវិជ្ជាមេផ្ទះ និងវិជ្ជាជីវៈឲ្យកូនស្រី
៤-ទាក់ទាញអារម្មណ៍ញាតិមិត្តតាមរយៈរូបសម្បត្តិ ចរិយាសម្បត្តិ និងវិជ្ជាសម្បត្តិ
ការចូលម្លប់របស់កូនស្រីនៅពេលពេញក្រមុំដែលបានកំណត់ដឹងដោយ សារការមានរដូវនៅគ្រាដំបូង រយៈ ពេលចូលម្លប់មាន ៣ខែ ឬ៦ខែ ឬក៏លើស នេះក៏មានដែរ ទៅតាមជីវភាព លទ្ធភាពរបស់គ្រួសារ និងការសំរេចលើ ឪពុកម្តាយ នារីចូលម្លប់ពាក់អាវដៃវែង ស្លៀកសំពត់វែង ឋិតនៅក្នុងផ្ទះ មិនឲ្យត្រូវកំដៅថៃ្ងទេ។ ប៉ុនែ្តបើនៅពេលយប់នោះគឺអាច ចុះដី ឬចេញក្រៅ ផ្ទះបាន ចាប់ពីថៃ្ងចូលម្លប់មានតែការអុជធូប ជំរាបព្រលឹង ដូនតាបន្តិចបន្តួច ប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏មានដាក់ដាំកូនចេកក្រមុំ ដំណាលគ្នាផងដែរ ដើម្បីបានផែ្ល ទុំមួយស្ទងនោះ បន្ទុំធ្វើបងែ្អមនៅពេលចេញពីម្លប់។ នារីនៅក្នុងម្លប់ គឺមាន ការហាត់ពត់ផែ្នកវិន័យ និងសីលធម៌ក្នុងការរស់នៅ ដោយហាមនូវទំនាក់ ទំនងលើការ និយាយជាមួយភេទបុរស ដែលសូម្បី តែឪពុក និងបងប្អូន ប្រុស ក៏ហាមមិនឲ្យនិយាយច្រើនដែរ ពេលនោះការទាក់ទងតែទៅលើ ស្រី្តភេទដូចគ្នា ហើយត្រូវបរិភោគម្អូបបួសដូចជា សណែ្តក ល្ង បនែ្លជាដើម ពោលគឺមិនមានការអនុញ្ញាតឲ្យបរិភោគសាច់ឡើយ។ នេះជាពិធីដ៏ សំខាន់ពីបុរាណត្រូវអប់រំនារី ដែលត្រូវដល់ពេលឈានដល់ភារកិច្ចថ្មី គឺជាមេផ្ទះ និងដឹកនាំ គ្រួសារឲ្យ មានសុភមង្គលស្របទៅតាមរបបមាតា ធិបតេយ្យ ការនិយមមេជាធំ ដែលជាការអនុវត្តន៍ តាមប្រវត្តិប្រពៃណី ព្រះថោងតោងជាយសៃ្បនាងនាគ ពិសេសគេដឹងថា ស្រ្តីមេផ្ទះមានតួនាទី ដ៏ថៃ្លថ្លា ឈានមុខក្នុងការកសាងសេចក្តីសុខចំរើន រកទ្រព្យសម្បត្តិក្នុងគ្រួសារ ដូចពាក្យចាស់ពោលថា "ទ្រព្យគង់ ដ្បិតស្រី" "សូវស្លាប់បាកុំឲ្យស្លាប់មេ..."។ ទាំងសុភមង្គល និងទ្រព្យសម្បត្តិដែលកើតមាននៅក្នុងគ្រួសារ ក៏ជាកោសិកា សង្គម គឺនាំឲ្យជាតិបានរីកចំរើន ផងដែរ ម្ល៉ោះហើយការរៀបចំឲ្យនារីចូលម្លប់ គឺជាឱកាសអប់រំចរិយាមារយាទ សណ្តាប់ធ្នាប់ ពិសេសគឺ ការស៊ូទ្រាំអត់ធន់ គ្រប់គ្រាលំបាក ល្វីងជូរចត់ ដើម្បីតៀ្រមខ្លួនរៀបចំទទួលអំរែកវាសនា នៅ ពេលមានស្វាមី បង្កើតជាគ្រួសារថ្មី។ ដូចនេះ ដើម្បីឲ្យបានជាក់ច្បាស់ថែមទៀតនោះ តាមរយៈវត្ថុបំណងទាំង4នៃការចូល ម្លប់មានការបកស្រាយដោយសងេ្ខបដូចតទៅនេះ។
- ចំពោះការប្រកាសពីភាពពេញក្រមុំរបស់កូនស្រីនោះ គឺដើម្បីឲ្យញាតិ មិត្តផៅពង្សជិតឆ្ងាយ ដែលរង់ចាំ ឱកាសចូលស្តីដណ្តឹងកូនស្រីនោះ នឹងបានជ្រាបច្បាស់ថា កូនស្រីគេពេញក្រមុំអាចទទួលភារកិច្ចតាមធម្មជាតិ ក្នុងការបន្តពូជពង្សបានហើយ នេះជាសញ្ញាមួយបានបង្អាញអំពីទំនាក់ ទំនងទៅតាមច្បាប់ប្រពៃណី ដល់បេក្ខភាពនៃកូនកំលោះទាំងឡាយឲ្យ បានដឹង និងរៀបចំខ្លួនចូលទាក់ទងស្តីដណ្តឹងឲ្យទាន់គេ គឺកុំឲ្យខក ឬហៅថា ចូលមិនទាន់គេ។
- បន្ទុំសម្បុរសាច់ឈាម គឺនារីដែលទើបបានឡើងខ្លួន ហើយនៅក្នុងម្លប់ធ្វើការស្រាលៗក្នុងផ្ទះ តែងនាំឲ្យសាច់ និងសម្បុរល្អ ដែលជាវត្ថុបំណង របស់នារីក្នុងការធ្វើឲ្យសាច់ឈាមស្រស់ថ្លា សាច់ខ្ចី ស ម៉ដ្ឋ ទ្រលុកទ្រលន់ ល្វតល្វន់...។
- ចរិយាសម្បត្តិ និងវិជ្ជាជីវៈ ដែលក្នុងពេលចូលម្លប់ គឺតែងទុកឱកាសដ៏ សំខាន់ក្នុងការអប់រំតាមរយៈច្បាប់ស្រី ចរិយាមារយាទ ប្រពៃណីល្អ ដែលស្រ្តីចាស់ទុំបាននិយាយឲ្យស្តាប់ ឬអានសៀវភៅ ឬអានសាស្រ្តាដោយ ខ្លួនឯង ជាមួយនេះមានការរៀនវិជ្ជាមេផ្ទះ ការដេរប៉ាក់ ត្បាញរវៃ ការរៀបចំផ្ទះសំបែង ការនិយាយ ស្តីប្រកបដោយសំដីផែ្អមលែ្អមមិនឆេវឆាវ...។
- នៅពេលចេញពីម្លប់វិញ អាចបណ្តាលឲ្យញាតិមិត្តជិតខាងស្ងើចសរសើរ និងទាក់ទាញទាំងរូបសម្ផស្ស និង ទាំងចំណេះដឹង សីលធម៌ គឺមានការប្រែប្រួលដ៏ល្អ។ បានសេចក្តីថា ទាំងរូបសម្បត្តិ ទាំងចរិយាសម្បត្តិ និងទាំងវិជ្ជាសម្បត្តិរបស់នារីនោះ អាចស័ក្តិសមជាមេផ្ទះដ៏ល្អប្រសើរ គួរឲ្យចង់ភ្ជាប់សាច់ ភ្ជាប់ឈាម ជា គ្រួសារតទៅអនាគត។
ដូចនេះការចូលម្លប់ គឺជារូបភាពនិងជាវិធានការនៃការអប់រំស្រ្តីពីបុរាណ ក្នុងនាមជាអ្នកតៀ្រមខ្លួនចូលបំពេញ តួនាទីជាមេគ្រួសារប្រកបដោយ សុភមង្គលក្នុងគ្រួសារនៃសង្គមខែ្មរ។ ប៉ុនែ្តសំរាប់បច្ចុប្បន្ននេះ ការអប់រំមាន ការរីកចំរើន គឺទាំងយុវជន យុវនារី តែងបានចូលសិក្សារៀនសូត្រតាម សាលារៀន តាំងពីបឋមសិក្សា រហូតដល់ឧត្តមសិក្សា ព្រមទាំងមាន ឯកសារក្បួនខ្នាតជាច្រើន សំរាប់បណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សឲ្យបាន ប្រសើរក្នុងសង្គម ។
ដោយ លី ហាក់សេង
ប្រភពពី កាសែតកោះសន្តិភាព ឆ្នាំទី ៤១ លេខ ៦៥១០ ថៃ្ង ព្រហស្បតិ៏ ទី ២៧ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០០៨
Subscribe to:
Posts (Atom)